Er waait in de tentoonstelling Het Romantische Landschap een frisse wind door een ouder thema, maar is er ook ruimte voor een nieuwe opvatting van de romantische weergave van de natuur. Het eerste werk dat je tegenkomt in de tentoonstellingsruimte van Noorderlicht is dat van de Duitse Ekaterina Sevrouk. Zij begon in 2015 met het maken van een fotoserie getiteld I came as a stranger, waarvoor ze mannelijke vluchtelingen uit Afrika fotografeerde. De foto’s zijn voornamelijk geschoten in Salzkammergut in Oostenrijk. In haar werk plaatst ze van het individu tegenover de natuur, iets dat doet denken aan de Romantische schilders. Het is bijvoorbeeld te zien in Landschap met Wandelaar (1830) van Thomas Fearnley. Ook doet een van haar werken denken aan Ochtendnevel in de bergen (1808) van Caspar David Friedrich; zowel het werk van Friedrich als de foto van Sevrouk is een kruisbeeld is te zien in een mistige omgeving.
Iets verderop, in een apart gangetje, hangen de kleine foto’s van Laura Zwaneveld. Zij verkocht in 2012 haar huis in Rotterdam, nadat zij daar 48 jaar had gewoond, om zich te vestigen in Friesland. Ze maakt nu foto’s van het uitgestrekte, lege, veranderlijke landschap van de Waddenzee.
Weer terug in de grote ruimte van Noorderlicht hangen werken van Jeroen Toirkens. Voor het project Borealis, dat hij samen met journalist Jelle Brandt Corstius maakte, fotografeerde hij bomen in de boreale zone. Samen gingen de fotograaf en journalist op zoek naar de verhalen van de mensen in deze bossen. De manier waarop de ‘longen van de aarde’ zijn afgebeeld, doet denken aan een aantal werken die nu te zien zijn in het Groninger Museum: kijk bijvoorbeeld eens naar het Gezicht vanaf Veyrier over het Meer van Genève richting het Juragebergte (1779) van Jens Juel.
De vierde kunstenaar die te zien is, is Daimon Xanthopoulos. Zijn werk heeft meer raakvlak met het spirituele en religieuze in de Romantiek, waar een hele zaal aan is gewijd in het Groninger Museum. In het project Faith (2016) speelt hij op een persoonlijke wijze met de verbeeldingskracht binnen geloof en spiritualiteit. Door foto’s te maken op historische, Europese locaties, die bekend zijn van een mythologie of geloof, probeert Xanthopoulos het gevoel en de atmosfeer van de afgebeelde plekken, mensen en geloven te reflecteren.
In een aparte ruimte is het werk van de Britse Fleur Olby te zien. Haar donkere foto’s worden vergezeld door een opname van een vrouwelijke stem die de kijker toespreekt. Ze groeide op op het platteland van Yorkshire en heeft daar een liefde voor de natuur opgedaan die nu de basis voor haar kunst is. Haar werken zijn donkerpaars en zwart, en het duurt even voordat je kunt zien wat er is afgebeeld.
Ten slotte leidt het werk van de Ierse Paul Gaffney je weer naar de uitgang van het pand. Gaffney heeft foto’s gemaakt van bomen en takken in zowel zon- als maanlicht. Zijn foto’s spelen met een bepaalde gelaagdheid in het boslandschap. De landschappen dompelen de kijker onder in een andere wereld.
De tentoonstelling Het Romantische Landschap is nog tot en met 21 maart te zien in Fotogalerie Noorderlicht.
Ben je ook benieuwd naar de tentoonstelling waarop Het Romantische Landschap is geïnspireerd? De Romantiek in het Noorden - Van Friedrich tot Turner is tot en met 6 mei te bekijken in het Groninger Museum.
Tekst: Iris Rijnsewijn
Beeld: Ekaterina Sevrouk, Daimon Xanthopoulos