De 150 bachelor's van Academie Minerva en masters van het Frank Mohr Instituut zijn druk bezig met afstuderen deze maand, met als klap op de vuurpijl de eindexamenexposities eind juni in de voormalige Suikerfabriek. In een serie duo-interviews laten we de afstudeerders zelf aan het woord. Deel vier: Ghiel de Best (1994) en Sofia Dimova (1996).
We zitten in de lerarenkamer van Academie MInerva, want deze uitgesproken kunstenaars voelen zich zelfs daar thuis. We nemen plaats op een lange, grijze bank en Sofia pakt een kop koffie.
Sofia Angel Dimova groeide op in Varna, Bulgarije, en verhuisde op haar 19e naar Groningen om beeldende kunst te studeren. Dit betekende dat ze ver van haar familie was, wat ze beschrijft als een groot risico. "Een negentienjarige die net haar middelbare school-diploma heeft, kan niet inschatten hoe het is om alleen naar een compleet ander land te verhuizen. Het was nogal ruw, omdat ik een sterke band met mijn familie heb." Toch had ze niet anders gewild: op Minerva is ze enorm gegroeid en heeft ze veel geleerd. "Op het moment dat ik de academie binnenstapte, vergat ik alles over mijzelf en mijn werkwijze. Het was alsof ik opnieuw leerde lopen."
Haar afstudeerwerk is een grote installatie, waar drie metalen sculpturen het woord S.A.D. vormen - de initialen van haar naam. Deze worden aangevuld met collages, schilderijen, poëzie, gevonden objecten en video. Het werk is gebaseerd op wat Dimova observeerde op straat. Haar werk gaat vaak over haar gevoeligheid naar omgevingen. "Tijdens de academie heb ik erg gefocust op persoonlijke ervaringen. Dit werk gaat meer over ons, niet alleen over mijzelf. Dit bewustzijn brengt een groot zelfbegrip en eerlijkheid brengt inzicht. Ik moest mezelf leren kennen, voordat ik eerlijk kon zijn in mijn werk. Nu zou ik mijn werk beschrijven als een stoot in het gezicht." De Best reageert: "Ik houd ervan als je zulke bad ass dingen zegt!"
Sofia Dimova: “Nu zou ik mijn werk beschrijven als een stoot in het gezicht.”
De Best is opgegroeid in Emmen, in een bijstandsgezin. Hij was goed in leren, maar deed het niet goed op school. "Op mijn veertiende begon ik met graffiti. Op mijn zestiende wist ik niet meer wat ik moest doen, dus ik werd kunstenaar. Op mijn negentiende ging ik naar Den Haag om kunst te studeren." In Den Haag verkocht hij zijn schilderijen om de huur te kunnen betalen. Toen hij daar in een depressie terechtkwam dacht hij eraan om naar Groningen te gaan. "Ik had al vrienden hier, mensen die om me gaven. Minerva was een soort backup-plan. Toen ik begon dacht ik, ik ga een schilder worden, de beste schilder ever! Toen leerde ik dingen op een andere manier te doen. Nu ben ik hier en ik denk niet dat ik ooit gelukkiger ben geweest."
De Bests afstudeerwerk is een ‘experimental hiphop / alternative rap’ muziekalbum, DéRIVE geheten, en wordt gepresenteerd in een installatie met video. Hoewel veel van zijn vrienden al bezig waren met muziek, durfde hij het zelf niet aan. "Ik was heel veel aan het schrijven, toen schreef ik opeens een rap verse." En zo begon het album, dat als thema ‘verdwalen’ heeft. Het project is een grote samenwerking met medestudenten: zo regisseert Helia Rafie een muziekvideo en doet Can Demren de mixing en mastering.
Dimova: "Ik heb grote bewondering voor het risico dat Ghiel neemt door af te studeren met een hiphop-album, en voor zijn drive en werkethiek. Het is interessant om hem te zien groeien, om hem te zien evolueren, als kunstenaar en muzikant. We hebben een zelfde gevoeligheid naar de wereld en zijn niet bang om het leven echt te ervaren. Daarvoor heb je kloten nodig. Ghiel is de enige persoon in mijn jaarlaag die ik echt vertrouw." De Best heeft Dimova echt gepusht om meer risico's te nemen, zegt ze. Op een donkere avond in haar rommelige studioafs zat ze wanhopig na te denken over haar afstuderen. "Ghiel pakte een papier op, wat ik had gebruikt als palet. "Hey, Fia, this is work!", zei hij. Ik heb het ingelijst, en een tweede versie gemaakt."
Ghiel de Best: “Ik denk niet dat ik ooit gelukkiger ben geweest."
De Best: "Ik heb Sofia ontmoet rond de tijd dat ik begon te werken aan mijn album. Ik vind de manier waarop ze praat en haar houding erg fijn. Ik zie haar als een zusje. Sofia's werk inspireert me enorm, als ik haar werk zie leg ik gelijk links naar het mijne. Het multimedia, de lagen, het werken met woorden, de gevoeligheid. We werken op een erg gelijke manier." Zo helpen ze elkaar. Als de een wat maakt, denkt de ander: nu moet mijn werk nog beter worden!
Hoe gaat het verder na de academie?
De Best: "Ik ben erg blij om af te studeren. Ik kijk ernaar uit om niet de hele tijd alles uit te hoeven leggen. Ik hoop na de zomer meer dromen waar te laten komen. Let's go viral!"
Dimova: "Ik kijk er ook erg naar uit om een nieuw hoofdstuk in mijn leven te beginnen. Het wordt zeker bitterzoet, en eng, maar het leven is niet leuk als je weet wat gaat komen."
De Best: "Ik ga je missen."
Dimova: "Ik zal op je wachten, in mijn studio in Varna."
Nieuwsgierig geworden? Bekijk de werken van Ghiel en Sofia tijdens de Academie Minerva eindexpositie (UN)FORMED bij de suikerfabriek van 22 juni tot 27 juni 2019. Voor volledige informatie, zie academieminerva.nl
Tekst: Michiel Teeuw
Beeld: Lisa Jasperina Bommerson