Naar inhoud

Hier een cookie tekst met verwijzing naar de cookies pagina.

Interview

Beeldend kunstenaar Maurice Nuiten over het naakte lijf en de rol van performance in zijn kunst

Door: Ruby de Vos, 25 april 2019

Op een uiterst zonnige vrijdagmiddag bel ik aan bij Galerie MooiMan, om de groepsexpositie Hollandse Nieuwe te bekijken. Maurice Nuiten (1990) is een van de kunstenaars wiens fotografisch werk hier te zien is. Vlak hiervoor sprak ik hem via Skype: een gesprek over stofjes die gelukkig maken, seksualiteit en de kracht en kwetsbaarheid van het lichaam. "Ik begon met gekleed fotograferen, maar ik vond dat die kleren te veel vertelden."

Nuiten is een beeldend kunstenaar in de brede zin van het woord: zijn werk beslaat fotografie, video-installaties, publieke performances, tekst, zeefdrukken en muurschilderingen. Tijdens zijn opleiding fotografie aan de Willem de Kooning Academie ging Nuiten op zoek naar de grenzen van dat medium. “De basis van mijn werk is echt performance,” realiseerde hij zich daar uiteindelijk. Die performance zelf zien wij als kijker niet altijd, maar is voor Nuiten essentieel: zowel als vorm van onderzoek maar ook als methode om tot het uiteindelijke beeld te komen.

Wat is geluk?

Hoewel ieder medium zijn eigen mogelijkheden heeft en zijn eigen vragen oproept, heeft Nuitens werk wel degelijk een rode draad. “Ik ben al lang bezig vanuit de vraag waarom we hier zijn en wat dat betekent, en momenteel richt ik me erg op het idee van geluk. Gelukkig zijn is toch een van de grote doelen in het leven.” Vaak is geluk een heel persoonlijke ervaring, en Nuiten put dan ook vaak uit zijn eigen leven, maar hij is ook geïnteresseerd in de de puur fysieke dimensies van geluk. “Er zijn zeven stofjes in ons lichaam die een gelukzalig gevoel kunnen veroorzaken,” vertelt hij. “Die kunnen opgewekt worden door heel veel verschillende dingen: bananen, chocolade, seks, borstvoeding, alcohol, sporten, enzovoorts. Wat zou er gebeuren als je al die stofjes tegelijk zou ervaren. Is dat mogelijk? En ben ik dan echt gelukkig? Zo wordt het vraagstuk van geluk ook een heel wetenschappelijke vraag, en ik probeer daar beeldend antwoord op te geven.

Kleding weglaten

Het lichaam vormt een terugkerend motief om deze thematiek uit te werken. Nuiten vertelt dat na jaren op hoog niveau geturnd te hebben het voor hem heel natuurlijk voelt om met het lichaam te werken en in de loop der jaren kwam vooral het naakte lijf centraal te staan. “Ik begon met gekleed fotograferen, maar ik vond dat die kleren te veel vertelden: wie je bent, waar je vandaan komt, bij welke subcultuur je hoort. Toen bedacht ik me, je kunt die kleren ook weglaten. Wat blijft er dan over?”

De naakte lichamen – vaak dat van Nuiten, soms dat van goede vrienden – vergaren een zekere abstractie door de surrealistische poses, waarbij het hoofd meestal niet te zien is. Toch zou het al te gemakkelijk zijn om Nuitens eigen vraag te beantwoorden met een universeel statement over ‘de mensheid’: de lichamen, hoewel anoniem, behouden individualiteit. In hun complete blootstelling aan de blik van de kijker roepen ze bovendien vragen op over seks en seksualiteit. “Seksualiteit speelt zeker wel een rol,” zegt Nuiten. “Je neemt iemand mee naar huis, en je rukt de kleren van elkaars lijf, je hebt een fantastische nacht – maar ze zullen je niet terug aankleden. Dat is iets wat je alleen doet."

Numb / Petrified

Die laatste opmerking blijft me bij als ik uiteindelijk binnen ben bij MooiMan, waar ik blijf staan bij twee foto’s getiteld Numb / Petrified, waar een sterk gevoel van kwetsbaarheid en misschien ook isolement vanuit gaat. In de eerste zie ik een figuur, zittend op een kruk en afgewend van de kijker, die volledig ingesmeerd lijkt te zijn met gips. Op de tweede foto zit de figuur in dezelfde pose, maar een groot deel van het gips is afgebrokkeld. “Hoe zou je moeten bewegen om er voor te zorgen dat het op deze manier loslaat?” vraagt een vriendin die mee is gegaan zich af. Ik denk direct terug aan wat Nuiten zei over de rol van performance in zijn kunst. Misschien is dat precies wat zijn werk zo spannend maakt voor mij: Nuitens krijgt het voor elkaar om visueel te spelen met vragen over zichtbaarheid en echtheid, terwijl hij tegelijkertijd oprechte emoties raakt.

Hollandse Nieuwe is nog tot 10 mei 2019 te zien bij Galerie MooiMan.