Burgemeester Sebastiaan Mattheus Sigismund Modderman (1893-1899)

Over dit kunstwerk.

Het uit 1900 daterende schilderij behoort tot de serie burgemeestersportretten van de gemeente Groningen. De Moddermanlaan is naar hem genoemd, maar veel meer herinnert er niet aan deze man die maar liefst 36 jaar deel uitmaakte van het college van B&W.

Sebastiaan Mattheus Sigismund Modderman (1820 - 1900) stamt uit een familie van juristen en politici. Geheel in de familietraditie gaat de jonge Modderman rechten studeren aan de universiteit en promoveerde in 1844 op een proefschrift over het endossement van wisselbrieven. Twee jaar later wordt Modderman benoemd tot rijksadvocaat. In 1862 begint in de Provinciale Staten van Groningen Moddermans politieke carrière. In 1864 werd hij gemeenteraadslid en direct tijdens zijn eerste zitting als gemeenteraadslid – op 23 april 1864 – wordt Modderman gekozen tot wethouder. Het is het begin van een lange loopbaan, waarin hij in totaal vier burgemeesters meemaakte. Hij trad in de jaren 1880-1893 ook geregeld op als waarnemend burgemeester. In 1893 werd Modderman zelf burgemeester van de stad. Hij was voorzichtig vanuit financieel oogpunt, afgezien van de bouwstart van het nieuwe Academische Ziekenhuis kwamen er amper grote werken tot stand. Wel sprak hij vermanende woorden richting de socialist Schaper die in 1897 zijn opwachting in de raad maakte. In 1899 werd hij herbenoemd, maar een week later bleek hij ziek. In januari 1900 vroeg Modderman ontslag aan.

Het burgemeestersportret werd in opdracht van de gemeenteraad in 1900 geschilderd door kunstschilder Jozef Israëls (1824 - 1911). Modderman heeft het werk niet voltooid gezien, hij overleed een aantal maanden later. Waarschijnlijk is het portret door de familie geschonken na het overlijden van Modderman; in 1907 was het reeds aanwezig in de kamer van B&W, blijkens een in het gemeente archief aanwezige foto van die kamer.

De kunstschilder, Jozef Israëls groeide op in Groningen en volgde vanaf zijn elfde teken- en schilderlessen aan de Academie Minerva Groningen en maakte ook etsen, lithografieën en schreef. Deskundigen beschrijven Israëls – net als H.W. Mesdag – als een icoon van de Haagse School. Al verlieten ze de stad op weg naar internationale roem, ze wisten waar ze vandaan kwamen en bleven die band ook voelen met Groningen.

Israëls zou verknocht zijn aan het uitbeelden van menselijke figuren in zijn karakteristieke omgeving. Taferelen die hem bekend maakten waren de beelden van diep menselijk medegevoel, leed en treurige eenzaamheid. Hij had een open blik en zijn grote belangstelling voor nieuwe uitingen in literatuur en beeldende kunst werden niet onopgemerkt. Zijn werkwijze vond veel navolging in de negentiende eeuw, zowel bij Nederlandse schilders zoals van Gogh en Mondriaan, als bij buitenlandse schilders als Max Liebermann.

Abraham Hesselink maakte in 1922 een monument ter nagedachtenis aan de schilder, gebaseerd op een bekend schilderij van Israëls Langs moeders graf uit 1856. Het beeld werd geplaatst aan het Hereplein in Groningen.

Facts & Figures.

• Kunstenaar(s)
  Jozef Israels

• Jaar van realisatie
  1900

• Afmetingen (in cm)
  106x85

• Collectie
  Stadhuiscollectie

• Kunstsoort
  Schilderkunst

• Techniek
  Olieverf op doek

• Etage
  3